ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το βιβλίο του Λουκά

Το Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο

«Και σηκωθείς ήλθε προς τον πατέρα αυτού. Ενώ δε απείχεν έτι μακράν, είδεν αυτόν ο πατήρ αυτού, και εσπλαγχνίσθη. Και δραμών επέπεσεν επί τον τράχηλον αυτού, και κατεφίλησεν αυτόν» Λουκά 15/ιε’ 20.

Αυτό το εδάφιο είναι γνωστό σε όλους μας. Είναι παρμένο από μία από τις πιο γνωστές και αγαπημένες ιστορίες όλης της λογοτεχνίας, θεολογικής και μη. Και το εκπληκτικό είναι ότι ποτέ δεν θα τη μαθαίναμε εάν ένας απλός ευαγγελιστής γιατρός δεν την συμπεριλάμβανε στην επιστολή του προς τον φίλο του τον Θεόφιλο.

Ο γιατρός είναι ο Λουκάς, ένας Εθνικός πιστός του οποίου η επιστολή είναι γνωστή σε όλους μας ως το Κατά Λουκά Ευαγγέλιο. Εκτός από το Ευαγγέλιο, ο Λουκάς έγραψε και τις Πράξεις των Αποστόλων. Ως συνταξιδιώτης του Παύλου, ο Λουκάς ήταν ένθερμος τηρητής και μέτοχος του μεγάλου κινήματος του Ιησού που επηρέασε όλη τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Η στενή του συνεργασία με τον Παύλο δεν τον βοήθησε μόνο να καταλάβει το νόημα της Χριστιανικής εκκλησίας – το οποίο αντιτίθονταν στην απαίτηση του Καίσαρα να τιμάται ως θεός – αλλά του έδωσε και την ευκαιρία να μάθει από αξιόπιστες πηγές για τον Άνθρωπο πίσω από όλα αυτά: τον Ιησού Χριστό. Έτσι, υπό την έμπνευση του Αγίου Πνεύματος, ο Λουκάς έγραψε δύο βιβλία τα οποία θα μπορούσαν να τιτλοφορηθούν ως «Η Προέλευση και η Ιστορία της Χριστιανικής Εκκλησίας.»

Πρώτο μέρος του έργου του είναι το Ευαγγέλιο, το οποίο γράφτηκε και παραδόθηκε στον Θεόφιλο πριν τη συγγραφή των Πράξεων (Πράξ. 1/α’ 1). Πολλοί σχολιαστές χρονολογούν το Ευαγγέλιο του Λουκά στο 61-63 μ.Χ.

Ο Θεόφιλος ήταν ένας Έλληνας πιστός, και το γεγονός ότι η επιστολή είναι για εκείνον δείχνει την επιθυμία του Λουκά να διαδώσει το Ευαγγέλιο στους Έλληνες και στους Εθνικούς πιστούς, χωρίς να αψηφά τις Ιουδαϊκές ρίζες του Ιησού. Ο Ματθαίος απευθυνόταν κυρίως στους Ιουδαίους, γι’ αυτό και δίνει έμφαση στον Ιησού ως Μεσσία. Ο Μάρκος έγραψε στους Ρωμαίους, και έτσι παρουσιάζει τον Ιησού να περιέρχεται τη χώρα φέρνοντας τα νέα για τη βασιλεία. Ο Ιωάννης ήταν βαθύς στοχαστής, και στο ευαγγέλιό του παρουσιάζει τον Ιησού ως τον Λόγο, τον Δημιουργό, τον Υιό του Θεού. Ο Λουκάς όμως γράφει έχοντας κατά νου τους Εθνικούς. Σ’ αυτούς παρουσιάζει τον Ιησού, τον Υιό του ανθρώπου, ως τον Σωτήρα του κόσμου και Φίλο της ανθρωπότητας. Το θέμα του ευαγγελίου του είναι η παγκόσμια σωτηρία – επομένως η γενεαλογία του Ιησού καταλήγει στον Αδάμ, συνδέοντάς τον με τον Θεό, ενώ η γενεαλογία στο Ματθαίο σταματάει στον Αβραάμ, τον πατέρα των Εβραίων (Λουκά 3/γ’ 23-38, συγκρίνετε με Ματθ. 1/α’ 1-17).

Το κατά Λουκά Ευαγγέλιο είναι από τα μεγαλύτερα βιβλία της Καινής Διαθήκης. Ορισμένα από τα θαύματα του Ιησού τα συναντάμε μόνο στο Λουκά όπως την ανάσταση του γιου της χήρας της Ναΐν (Λουκά 7/ζ’ 11-18) και τη θεραπεία του Μάλχου (Λουκά 22/κβ’ 50,51). (Για άλλα θαύματα δείτε Λουκά 5/ε’ 4-11, 13/ιγ’ 11-17, 14/ιδ’ 1-6, 17/ιζ’ 11-19.) Επίσης, στο Λουκά συναντάμε πολλές ξεχωριστές παραβολές, όπως: ο καλός Σαμαρείτης (Λουκά 10/ι’ 30-37) ο άφρων πλούσιος (Λουκά 12/ιβ’ 16-21), ο άσωτος υιός (Λουκά 15/ιε’ 11-32), ο πλούσιος και ο Λάζαρος (Λουκά 16/ις’ 19-31), ο Φαρισαίος και ο τελώνης (Λου-κά 18/ιη’ 10-14). Η ιστορία του Ζακχαίου (Λουκά 19/ιθ’ 1-10) είναι επίσης μία ξεχωριστή αναφορά του Λουκά.

Υπό την καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος, ο Λουκάς διαβεβαιώνει ότι εξέτασε τα ιστορικά στοιχεία και ότι μίλησε με αυτόπτες μάρτυρες (Λουκά 1/α’ 2). Και έπειτα, «εφάνη και εις εμέ εύλογον, όστις διηρεύνησα πάντα εξ αρχής ακριβώς, να σοι γράψω κατά σειράν περί τούτων, κράτιστε Θεόφιλε, διά να γνωρίσης την βεβαιότητα των πραγμάτων, περί των οποίων κατηχήθης» (εδ. 3,4).

Όταν ρώτησαν τον σπουδαίο θεολόγο James Denney εάν είχε να προτείνει μία καλή βιογραφία του Ιησού, εκείνος απάντησε, «Διαβάσατε αυτήν που έγραψε ο Λουκάς;»

Καλή ιδέα. Ας την μελετήσουμε λοιπόν μαζί, ως παγκόσμια εκκλησία, αυτήν την τριμηνία.

Επιστροφή